De frites, rösti en andere aardappelproducten van Aviko zijn niet alleen lekker, maar ook duurzaam. Ze gaan met een elektrische truck van de productielocatie in het Gelderse Steenderen naar de haven van Doesburg. En vanaf daar per binnenvaart naar Rotterdam om geëxporteerd te worden. Dat scheelt 40% CO₂-uitstoot, alleen al door de keuze voor een schip.
Aviko verwerkt ruim 2 miljoen ton aardappelen per jaar, verspreid over 11 productielocaties in Nederland, België, Duitsland, Polen en China. Zo ook in het Gelderse Steenderen. Een paar jaar geleden heeft Aviko veel van zijn exportstromen die van de weg vanuit Steenderen naar de haven van Rotterdam gingen, overgezet naar de binnenvaart. Voor dit vervoer per binnenvaartschip gebruikt Aviko de diensten van Container Terminal Doesburg (CTD). Bastiaan Litjens, tot voor kort Branch Manager van CTD *: “Van de Aviko-vestiging in Steenderen naar de haven van Rotterdam is het circa 180 kilometer over de weg, enkele reis. 160 kilometer van deze route gebeurt al jaren per binnenvaartschip. En ook de resterende 20 kilometer, van Steenderen naar Doesburg, leggen we tegenwoordig duurzaam af: per elektrische truck.” Maar daarover later meer.
Met een dagelijkse afvaart vanaf Doesburg vaart Aviko naar Rotterdam. De binnenvaart heeft veel voordelen, weet Bastiaan. “Door de keuze voor een schip in plaats van een vrachtwagen, bespaart Aviko zo’n 40% CO₂-uitstoot. Ook is de filedruk in onder andere de regio Arnhem-Nijmegen verminderd. Er gaan serieuze volumes over het water van de regio Arnhem-Nijmegen naar Rotterdam; denk je eens in als dat allemaal over de weg had moeten gaan!”
“Een ander groot voordeel van vervoer per schip is dat Aviko de verlading beter kan spreiden. De planning van lossen en laden is veel beter voorspelbaar en betrouwbaarder bij de binnenvaart dan bij wegtransport. Dat geeft rust in de organisatie”, vertelt Hans Omvlee, Supply Chain Director bij Aviko. Bastiaan vult aan: “Bij wegtransport heb je te maken met files. Als vrachtwagens met import vanuit de Rotterdamse haven in de file staan, staat je losploeg ook stil. Maar het laden en lossen vanaf onze terminal kan zeer nauwkeurig worden afgesproken. Want producten kunnen ook bij ons opgeslagen worden. Het werkt ook prettiger met containers die naar de Rotterdamse haven toegaan. Als je via de weg vervoert, dan moeten veel containers in Rotterdam in korte tijd in op het zeeschip overgeslagen worden. Bij ons gaat dat meer gespreid: wij varen dagelijks naar Rotterdam en slaan tussentijds op dat nodig is. Zo accuraat kunnen laden en lossen scheelt uiteraard geld.”
Als ander voordeel noemt Hans dat er minder chauffeurs nodig zijn door de binnenvaart. En de langere reistijd dan, is dat geen nadeel? Hans: “Ja, een binnenvaartschip gaat langzamer dan een vrachtauto. De vaartijd naar de haven van Rotterdam is 8 tot 10 uur. Maar dat was een kwestie van één dag extra incalculeren in de totale reis die producten afleggen en daar de interne organisatie op aanpassen. Geen probleem dus.”
Om het vervoer van de gele producten nóg groener te maken, rijdt er sinds eind 2023 een elektrische truck op het traject Steenderen-Doesburg . Aviko en CTD kozen ervoor om een nieuwe dieselvrachtauto te laten ombouwen tot een elektrische variant. Bastiaan: “Toen wij ons oriënteerden, was er nog geen 50-tons elektrische truck beschikbaar. En die hebben we toch echt nodig, want we vervoeren zware producten. Het is de eerste heavy duty truck die door GINAF is omgebouwd naar een truck met elektrische aandrijving, volledig op maat gemaakt. De truck heeft wel een tijdje stilgestaan door problemen in de software. Maar ja, het gaat ook om een nieuwe technologie waar veel bij komt kijken, dan heb je soms helaas kinderziektes.”
De e-truck heeft een actieradius van 180 kilometer en is uitgerust met een krachtige elektrische driveline die 735 pk en een overvloed aan koppel levert. De truck is geoptimaliseerd voor de korte routes tussen Doesburg en Steenderen en heeft een relatief bescheiden accupakket voor zo’n zware truck. Dat betekent minder gewicht en dus gunstig verbruik. Bovendien heeft de e-truck een hydraulisch systeem en een regeneratief remsysteem voor optimaal energieverbruik.
Bij de aanschaf van de e-truck is de subsidie AanZET aangevraagd en ook toegekend gekregen. “Natuurlijk was de elektrische truck flink duurder. Zo’n subsidie scheelt dan in de meerprijs”, zegt Bastiaan. In 2025 (wanneer is nog onbekend) kun je weer een AanZET-subsidie aanvragen voor de aanschaf van een emissieloze vrachtwagen. In eerdere subsidierondes (bijvoorbeeld die in oktober 2024) was de interesse zo groot, dat de subsidiepot al na één of twee dagen leeg was. Bereid je daarom nu alvast voor om je aanvraag direct in te kunnen dienen.
De elektrische truck maakt gemiddeld 6 ritten per dag tussen de Aviko-locatie in Steenderen en de CTD-haven in Doesburg. Met een gekoelde trailer, vol met diepgevroren aardappelproducten. De e-truck vervangt een dieseltruck die net zoveel ritten maakte. Bastiaan: “Zo’n elektrische truck moet natuurlijk wel dezelfde productie draaien als een diesel om interessant te zijn.”
Het lukt niet om de hele dag op één accu te rijden; de e-truck moet halverwege de dag tussentijds opladen. “Dit gebeurt aan de snellader in een halfuur, tijdens de pauze van de chauffeur. Laden kan zowel bij Aviko als bij CTD, we hebben allebei laadvoorzieningen. En in de nacht laadt de accu langzaam weer volledig op. Bij CTD hebben we één laadpaal. Het was bij deze ene truck niet nodig om de netwerkaansluiting aan te passen. Wel moesten we ons contract met de netbeheerder aanpassen omdat we meer stroom afnemen.”
CTD rijdt vooralsnog alleen voor Aviko met een elektrische truck. Bastiaan ziet dat andere klanten nog niet bereid zijn om over te stappen op elektrisch transport. “Maar ik merk wel verandering. Ik werk nu 8 jaar in de logistiek. Toen ik net begon, was elektrisch transport totaal niet aan de orde. Maar sinds een jaar of 3 wordt er wel door klanten geïnformeerd naar deze duurzame variant. Dat gebeurt vanuit intrinsieke motivatie om te verduurzamen, maar wordt vooral ook ingegeven door nieuwe rapportageverplichtingen, zoals de CSRD. Bedrijven kiezen voor duurzame transportopties om te voldoen aan wet- en regelgeving. Daar kunnen wij ze mee helpen.”
Aviko en CTD doen meer om hun logistiek te verduurzamen. Zo rijdt er bij Aviko een elektrische, autonoom rijdende vrachtauto tussen de fabriek en het koelhuis. Het voertuig houdt daarbij uiteraard rekening met ander verkeer en voetgangers. Daarnaast maakt Aviko gebruik van Langere en Zwaardere Vrachtwagencombinaties (LZV’s) voor de langere afstanden. Een LZV is langer, kan meer volume en meer gewicht vervoeren en bespaart daardoor CO₂.
CTD werkt met een elektrische kraan in de haven, in plaats van een dieselvariant. En sinds dat de containerterminal bestaat – nu 7,5 jaar – kunnen de schepen er gebruikmaken van walstroom als ze aangemeerd liggen.
Aan ondernemers die iets vervoeren naar de haven van Rotterdam, en dan verder per zeeschip, raadt Hans aan eens aan de binnenvaart te denken. “Het moet bij veel ondernemers nog doordringen dat de vervoersmarkt aan het veranderen is. Wegvervoer wordt door CO₂-heffingen en beprijzing duurder. De binnenvaart is een interessant alternatief. En bij vrachten naar bijvoorbeeld Oost-Europa of Italië, wordt de trein interessant.”
Bastiaan laat zich geregeld adviseren door Christiaan Zweers, logistiek makelaar van Slim & Schoon Onderweg. “Hij kent de regio en brengt stakeholders met elkaar in contact. Ook adviseert hij me over uiteenlopende onderwerpen, bijvoorbeeld over subsidies die voor ons relevant zijn. Zijn adviezen hebben dan ook zeker meerwaarde voor mij.”
Heeft jouw bedrijf vragen over de inzet van de binnenvaart, elektrische trucks, subsidies en laadinfrastructuur? Christiaan Zweers en zijn collega Mark Luikens adviseren je er graag over. Hun advies is gratis en op maat. Neem contact op met:
* Het interview met Bastiaan is gehouden in augustus, toen hij nog werkzaam was bij CTD. Intussen is Bastiaan aan de slag gegaan als Adjunct Branch Manager bij Koninklijke Rotra Groep.
